Meclis Genel Kurulu'nda görüşülen yeni Borçlar Kanunu Tasarısı'yla, eski kiracılar için kira bedelini dondurma veya indirim isteme dönemi açılıyor.

Mevcut yasaya göre ilk yıldan sonraki kira artışında yıllık enflasyon oranı, üçüncü yıldan itibaren de çevredeki taşınmazların “emsal kira bedeli” esas alınıyor. Yeni tasarıya göre ise, 5 yıl boyunca yıllık enflasyon oranı temel alınacak.

Yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak artış, bir önceki yılda üretici fiyat endeksindeki (ÜFE) artış oranını geçemeyecek. Ekim 2009'da olduğu gibi yıllık ÜFE'nin sıfıra yakın olduğu durumlarda, 5 yıl boyunca kira dondurulacak. 5 yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ise ÜFE artış oranı, taşınmazın durumu, emsal kira bedelleri gözönünde tutularak, hakkaniyete uygun biçimde belirlenecek. Yasa, Meclis'te kabul edildikten üç ay sonra yürürlüğe girecek.

ÜFE SIFIRSA ARTIŞ İSTENMEZ

Tasarıyı hazırlayan Bilim Kurulu'nun Başkanı Prof. Dr. Nevzat Koç, “Halen uygulanan yasaya göre, 3 yıl geçtikten sonra emsal kiralananların kira bedelleri dikkate alınmak suretiyle mahkemece hakkaniyete uygun ve aşırı olmamak kaydıyla artış oranı belirleniyor. Yeni tasarıyla o 3 yıl 5 yıla çıkarılıyor. ÜFE'nin eksiye düştüğü durumda ev sahibinin kira artış talebi hakkaniyete uygun görülmez” dedi.

KRİZDE KİRAYI YENİLEME HAKKI

Tasarının diğer hükümleriyle kira bedeli, özellikle sözleşmenin uzatıldığı durumlarda, ekonomik koşullara bağlı olarak da değiştirilebilecek. Buna göre kiracı, emsal kiraları düşüren veya gelirinde orantısız düşüşlere neden olan kriz şartlarını gerekçe göstererek kirada indirim isteyebilecek. Mal sahibi, sadece kira bedelini değil, elektrik ve su gibi yan giderlerin faturasını birkaç ay ödemeyip temerrüte düşen kiracıya tahliye davası açabilecek.

Mal sahibine verilen depozito miktarı, 3 aylık kira bedelini aşamayacak. Güvence olarak para verilmesi kararlaştırılmışsa kiracı, mal sahibinin onayı olmaksızın çekilmemek üzere, parayı vadeli bir tasarruf hesabına yatıracak.