Eda Ünlü bildiriyor

Türkiye-Tacikistan İş Konseyi Toplantısı Duşanbe'deki Hyatt Regency Oteli'nde yapıldı. Tacikistan Cumhurbaşkanı Rahman, Cumhurbaşkanı Gül'ü otele gelişinde kapıda karşıladı. İş Konseyi toplantısına Devlet Bakanı Faruk Çelik ile Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün de katıldı.

Gül, toplantıda yaptığı konuşmada, Tacikistan'ı ziyaret etmekten duyduğu memnuniyeti yineleyerek, kendisi ve heyetine gösterilen dostluk ve konukseverlik için teşekkür etti.

İki ülke arasında tarihten, geleneklerden, ortak dini anlayıştan kaynaklanan kuvvetli bağlar olduğunu ifade eden Gül, ''Böyle ortak bağları olan iki ülkenin ilişkileri de kuvvetli olmalıdır'' dedi.

Siyasi ilişkilerin bu dostluk ve kardeşliğe yakışır şekilde devam ettiğini anlatan Gül, eğitim ve kültür alanındaki işbirliklerinden her iki tarafın da memnun olduğunu belirtti.

Ekonomik ilişkilerin de iyi gittiğini, ancak yeterli olmadığını belirten Gül, iki ülke arasındaki 500 milyon dolarlık ticaret hacminin genişletilerek, artırılabileceğini söyledi. Gül, gerçekleştirilen görüşmelerde, ikili ticaretin artması ve engellerin kaldırılması için de gerekli talimatların verildiğini açıkladı.

Her iki tarafın da devlet ve hükümet olarak daha çok iş yapılması için yolları açtığını ifade eden Gül, iş adamlarına, ''Bu yolda yürüyecek olan sizlersiniz'' diye seslendi.

İki ülkenin karşılıklı olarak neler alıp satabileceğinin iyi tanıtılması gerektiğini anlatan Gül, bunun düzenlenecek fuarlarla ve karşılıklı ziyaretlerle mümkün olabileceğini belirtti.

Tacikistan'ın hem Türkiye'ye hem de Türkiye üzerinden Avrupa'ya satış yapabileceğine işaret eden Gül, Türkiye ile Avrupa arasında gümrüğün sıfır olduğunu anımsattı. Gül, Tacik iş adamlarının Türkiye üzerinden Ortadoğu pazarlarına da açılabileceklerini söyledi.

Türkiye'nin 130 milyar dolarlık ihracatı olduğunu, Türk iş adamlarının dış pazarlarda büyük tecrübe edindiğini kaydeden Gül, yatırım alanında da çok şey yapılabileceğini dile getirdi.

Cumhurbaşkanı Gül, Türkiye'de turizmin çok geliştiğini ve Avrupa'nın en güzel otellerinin Türkiye'de bulunduğunu belirterek, doğal zenginliklere sahip Tacikistan'a bu tesislerin taşınabileceğini ifade etti.

Tacikistan'daki su zenginliğine dikkati çeken Gül, bunun gelecekte petrol ve doğalgazdan daha önemli hale gelebileceğini belirtti. ''Asya'nın su kaynaklarının yüzde 60'ı buradaysa, önemli olan bu nimetten en iyi şekilde faydalanabilmektir'' diyen Gül, hidroelektrik santral konusunda Türkiye'nin büyük tecrübe sahibi olduğunu anlattı.

Gül, Tacikistan'ın elektrik nakil hatlarıyla ilgili büyük projeleri olduğuna da işaret ederek, bu alanda ortak çalışma yapılabileceğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Gül, Türk iş adamlarına, ''Bu fırsatları iyi araştırın, konuşun'' önerisinde bulundu.

Madencilik, değerli taşlar ve mermer konusunda da Tacikistan'ın büyük zenginliğe sahip olduğunu söyleyen Gül, Türkiye'nin bu konuda ileri teknolojiye sahip olduğunu belirterek, ortaklıklar kurulabileceğini ifade etti.

Cumhurbaşkanı Gül, Tacikistan'ın en önemli ihracat kalemlerinden biri olan meyvecilik konusunda işbirliği olanaklarının geniş olduğunu belirterek, Tacikistan'da küçük sanayiye de önem verildiğini anlattı.

Türk müteahhitlik firmalarının yurt dışındaki yatırımlarıyla başarılarını kanıtladığını kaydeden Gül, hızla kalkınmak isteyen Tacikistan'a uluslararası kurumlar kadar Türkiye'deki kurumların da destek olmak istediğini kaydetti.

''Devlet yapacağını yapacak ama esas hamle özel sektörle oluyor'' diyen Gül, ziyaretin iki ülke ekonomik ilişkileri açısından dönüm noktası olacağına inandığını söyledi.

Cumhurbaşkanı Gül, Tacikistan Cumhurbaşkanı Rahman ile Konya'da yeniden bir araya gelip Şeb-i Arus törenlerini izleyip, Mevlana'yı birlikte anmayı umduğunu dile getirdi.

-RAHMAN'IN KONUŞMASI-

Tacikistan Cumhurbaşkanı Rahman da Tacikistan'daki imkanların yatırım için faydalı olduğunu ve işbirliğine enerji alanından başlanabileceğini söyledi.

Ülkenin yüzde 93'ünün dağlık olduğunu ve 520 milyar kilowatsaatlik enerji elde edilebilecek potansiyel bulunduğunu anlatan Rahman, bu rakamın bütün bölgenin ihtiyacının üç katı olduğunu vurguladı.

Tacikistan'da şu anda devam eden ve yapılması planlanan barajlarla ilgili bilgi veren Rahman, bu projelerin Rus ve Çin ortaklıklarıyla hayata geçirileceğini söyledi.

Afganistan'a çektikleri elektrik hattının gelecek yıl tamamlanmasının öngörüldüğünü ifade eden Rahman, İran'a da elektrik nakli planlandığını anlattı. Rahman, İran'a komşu olan bu hattın döşenmesi halinde, Türkiye'nin de ihtiyacı olduğunda Tacik elektriğini satın alabileceğini söyledi.

Yakın gelecekte bütün dünyanın en önemli probleminin su olmasının beklendiğini ifade eden Rahman, ''30-40 yıl sonra belki suyun kıymeti, petrol ve doğalgazdan fazla olacak. '' dedi.

Tacikistan'ın özellikle temiz içme suyu konusunda çok zengin olduğunun altını çizen Rahman, ''Komşu ülkeleri susuz bırakmak gibi kötü niyetimiz yok. Bütün işlerin en hayırlısı susuzlara su vermektir. Bizdeki potansiyel Orta Asya'daki 500 milyon insanı idare edecek düzeydedir'' diye konuştu.

Rahman, gelecekte ihtiyaç duyulması halinde İran'da kurulacak kanallar aracılığıyla Türkiye'ye de su konusunda destek verilebileceğini söyledi.

Türkiye ile turizm, meyvecilik, dericilik, tekstil, maden alanlarındaki tecrübelerinden yararlanma isteğini dile getiren Rahman, ''Tacikistan'a gelin, bu alanlarda işbirliği yapalım'' dedi.

Türkiye ile Tacikistan'ın birbirine çok benzediğini belirten Rahman, ''Kimseyi tenkit etmek istemiyorum ama Kırgızistan'dan geliyorsunuz, Tacikistan'ın farkını görüyorsunuz. bu yakınlığı, benzerliği, kültürü başka ülkelerde göremezsiniz. Sofraya konan yemeklerden, konuşmalarımıza kadar çok yakınız'' diye konuştu.

Mevlana gibi ortak büyüklerle gurur duyduklarını dile getiren Rahman, Mevlana'nın doğduğu toprakların Duşanbe'ye 100 kilometre mesafede olduğunu, kabrinin ise Konya'da bulunduğunu anlattı. Rahman, 17 Aralıkta Konya'da olmayı ve törenleri izlemeyi umduğunu söyledi.

Tacikistan'da 50'nin üzerinde Türk şirketi bulunduğunu, ancak bu sayının potansiyele cevap vermediğini belirten Rahman, ülkede risk olmadığını, gerekli anlaşmalar ve yasaların yapıldığını ve her alanda büyük imkanların bulunduğunu ifade etti.