CNBC-e ekranlarında her cuma akşamı saat 17.30'da ekranlara gelen Para Durumu tüketicilerin ekonomik problemlerine çözüm ortaklığı yapıyor. Programı sunan Kişisel Para Yönetim Uzmanı Özlem Denizmen, canlı yayına telefon bağlantısıyla katılan konuklarına yol gösteriyor.

İşte tüketicilerin soruları ve Denizmen'in çözüm önerileri:

Tinemiş Hanım: Maaşım nereye gidiyor. Hiç bilmiyorum. Yeni evliyim. Paranın kontrolünü nasıl elime geçirebilirim. Gelir ve giderlerimi nasıl kontrol altına alabilirim? Maaşımı nereye harcasam? Nasıl biriktirsem?

İlk olarak aylık harcamalarınızı listeleyin. İkinci olarak haftalık harcamalarınızı ve üçüncü olarak dönemsel harcamalarınızı unutmayın. Benim size tavsiyem ayakkabı kutuları vardır ya. Aylık fişlerinizi o kutuya biriktirin. Çantanıza küçük bir defter bulundurun ve not edin.

PORTAKAL METODU

İkinci yapmanız gereken şey gruplama. Bütün harcamaları gruplayın. Üçüncü yapmanız gereken şey günlük hangi gruba ne kadar harcadığınızı yazın. Bunu eşinizle yapmanızı önenirim. Eğlenerek bu işi yapmak bütçe yapmanın en önemli noktası. Her dilime bir limit koyabilirsiniz. Bu limitleri bir yere yazın. Cüzdanınıza koyun, buzdolabına yapıştırın. Dizginler sizin elinizde. Baktınız limiti geçtiniz. Bir yerden yapamadığınızı öteki yerden kısabilirsiniz... Bundan sonra yapmanız gereken tek şey o da birikim. Böylece birikime başlamış oluyorsunuz...

EV HANIMLARINA BİREYSEL EMEKLİLİK YOLU

Leyla Hanım: Ben 37 yaşında ev hanımıyım. Bir süre para biriktiriyorum. 500 TL'ye kadar biriktirmek istiyorum. Enflasyon içinde eriyip gitmesinden korkuyorum. Ne önerirsiniz bana? Çocuklar büyüdü kendimize ait bir para olmasını istiyoruz.

Size benim tavsiyem bireysel emeklilik. Bankaya gidip bireysel emeklilik hesabı açmak istediğinizi söyleyin. Her ay 500 TL yatırabilirseniz, siz 56 yaşına geldiğinizde 19 sene sonra size toplu para veriliyor ya da aylık maaş bağlanıyor. Siz evinizi yönetirken uzmanlar da paranızı yönetiyor.

Peki bu süreçte acil para gerekirse, ihtiyacım olursa ne yapacağım?

Sistem çok esnek. 500 TL diyorsunuz ya hepsini bir hesapta biriktirmeyin. 250 + 250 diye dağıtabilirsiniz. Ben size ne kadar para birikeceğini söyleyebilirim. Devletin öngördüğü yatırımlar yapılırsa ortalama 19 yıl sonra 200 bin TL'nin hazır bekliyor olacak.

Peki ya ödeyemezsem?

Ödeyemeyecek gibiyseniz düşürebilirsiniz. Daha sonra yeniden arttırabilirsiniz. Sistem buna da izin veriyor.

Vadeli hesap açtırabilir miyim?

Vadeli hesap şöyle. Elinizde bir para var bunu bankaya götürüyorsunuz, banka bunu kilitliyor ve her ay size faiz veriyor. Benim size tavsiyem bireysel emeklilik. Ev hanımlarında emekli olmaya hakkı var.