Müftü Yardımcısı Dr. Halil Taşpınar kurban bayramı öncesi kamuoyunu meşgul eden ithal kurbanlık kesmek sevap mı, dişi kurbanlık neden kesilmemeli gibi ulusal basında çıkan haberleri ve vatandaşların aklını karıştıran soruları Müftü Yardımcısı Sayın Taşpınar'a sorduk.
Hayvan gebeyse kesilmemeli
Taşpınar konuşmasında,“Kurban edilecek hayvanın taşıyıcılığı varsa yani o hayvan gebeyse kesilmemeli çünkü o hayvanın ekonomik değeri var. Kesildiğinde buzağısı ölecektir. Kurban bayramının en önemli özelliği sevap işlerken hayvanların canının yanmamasıdır. Özellikle kısır gebe olmayan hayvan kurban edilmelidir. Bizim ülke olarak ithal kurbanlığa ihtiyacımız yok. 15 milyonun üzerinde büyük baş hayvan var 27 milyon da küçükbaş hayvan var. Bunun yüzde 30'u kurban bayramında tüketiliyor. İthal kurbanlık Tarım Bakanlığının bir uygulaması bu et fiyatları düşürmek iç rekabeti sağlamak için yapılan bir girişim.Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı olması gerekiyor.İthal olmuş yerli olmuş fark etmez önemli olan hayvanın sağlıklı olmasıdır. Kurban ibadetinin asıl amacı Allah'ın rızasını kazanmak ve O'na yakınlaşmayı arzu etmektir. Kurban kesen, bu ibadetiyle Allah'a yaklaşmış ve O'nun hoşnutluğunu kazanmış olur. Kurban, aynı zamanda bir sosyal yardımlaşma ve dayanışma örneğidir. Kesilen kurbanlardan maddi olarak daha çok yoksullar yararlanır. Görüldüğü gibi bu ibadetin ruhunda Hakka yakınlık ve halka fedakârlıkta bulunma anlayışı vardır. Kurban; fıkh-i hükmü ne olursa olsun, Müslüman toplumların simgesi ve şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak asırlardan beri dini hayatımızda önemli bir yer tutmaktadır. Kurban, bir Müslüman'ın bütün varlığını gerektiğinde Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun sembolik bir ifadesidir.
Hangi hayvanlar Kurban Bayramında kesilebilir?
Kurban; koyun, keçi, sığır, manda ve deveden olur. Bunların dışındaki hayvanlar kurban olarak kesilemezler. Bu hayvanların kurban olarak kesilebilmesi için, koyun ve keçinin bir, sığır ve mandanın iki, devenin ise beş yaşını doldurmuş olması gerekir.
Ancak, 6 ayını tamamlayan koyun bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması halinde kurban edilebilir.
“Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemeli ve eziyet verilmemelidir”
Hayvanlar ehil kişiler tarafından kesilmeli ve kesim işlemi süratli bir şekilde yerine getirilmelidir. Ayrıca, çevre temizliği için gerekli tedbirler alınmalıdır. Hayvanların, birbirlerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına özen gösterilmelidir. Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemeli ve eziyet verilmemelidir.
Kurbanlık hayvanın elektrik veya narkoz şoku ile bayıltılarak kesilmesi caiz midir?
İster kurbanlık olsun ister etlik, hayvanın kesimi esnasında; hayvana fazla eziyet vermemek esastır. Bunun için (ölüm acısını azaltmak maksadıyla) kesim sırasında hayvanın elektrik veya narkoz vererek şok ile bayıltılması, bu hayvanın kurban olarak kabul edilmesine engel kusurlardan sayılmaz. Çünkü kurbana engel kusurlar; kesim sırasında meydana gelen arızalar olmayıp, hayvanda önceden mevcut olan kusurlardır. Bu itibarla (şok etkisiyle ölmeden önce hemen) canlı olarak kesilmek kaydıyla, kurbanlık hayvanın elektrik veya benzeri bir şeyle şoklanmasında dinen bir sakınca yoktur. Şayet hayvan, henüz kesilmeden, şokun etkisiyle ölürse; o, kurban olamayacağı gibi eti de yenmez.
Hadım Hale Getirilmiş Hayvanlar Kurban Olarak Kesilebilir
Çeşitli amaçlarla kısırlaştırılmış veya burularak hadım hale getirilmiş hayvanlar kurban olarak kesilebilir. Kurban açısından bu herhangi bir eksiklik oluşturmamaktadır.
Kurban kesilen hayvanda bir hastalık ortaya çıkarsa…
Kurbanlık hayvanın kesilmeden önce hastalığı bilinmiyor ve başka bir özrü de yoksa kestikten sonra hastalığının anlaşılması halinde yeniden kurban kesilmesi gerekmez. Ancak satıcının, eskiden olan bir ayıbından dolayı kurbanlığın bedelini bayramın ilk üç gününde iade etmesi durumunda yeniden kurban alınarak kesilir. Bundan sonra iade edilmesi halinde bu para fakirlere sadaka olarak dağıtılır.